Cours 7 – Conjonctions et particules logiques

🎯 Objectif communicatif

Relier des phrases et idées avec des connecteurs logiques.
Exprimer la cause, l’opposition, la conséquence et la conclusion.
Employer correctement : tamen, do, kvankam, ĉar, tial, tiel ke et autres.

⚙️ Point de grammaire : conjonctions et particules logiques

1. Cause et conséquence

ĉar = parce que
pro tio ke = à cause de / puisque
tial = c’est pourquoi / pour cela
do = donc

Exemples :

Mi ne venis, ĉar mi estis malsana. → Je ne suis pas venu parce que j’étais malade.
La pluvo estis forta, tial ni restis hejme. → La pluie était forte, c’est pourquoi nous sommes restés à la maison.
Vi ne studis sufiĉe, do vi malsukcesis. → Tu n’as pas assez étudié, donc tu as échoué.

2. Opposition et concession

tamen = cependant, pourtant
kvankam = bien que / quoique

Exemples :

Mi volis iri al la parko, tamen pluvis. → Je voulais aller au parc, pourtant il pleuvait.
Kvankam mi estas laca, mi finos la laboron. → Bien que je sois fatigué, je terminerai le travail.

3. Conséquence ou conclusion

tiuokaze = dans ce cas
tiel ke = de telle manière que / de sorte que

Exemples :

Mi laboris multe, tiel ke mi sukcesis. → J’ai beaucoup travaillé, de sorte que j’ai réussi.
Se vi ne povas veni, tiuokaze ni komencos sen vi. → Si tu ne peux pas venir, dans ce cas nous commencerons sans toi.

4. Conseils d’usage

Les particules logiques permettent de rendre le discours plus fluide et cohérent.
On peut combiner kvankam / tamen pour nuancer :
- Kvankam ĝi estis malfacila, tamen mi sukcesis. → Bien que ce fût difficile, j’ai réussi quand même.

💬 Dialogue en espéranto (version longue)

Bruno : Saluton, Muriela! Ĉu vi sukcesis fini la projekton?
Muriela : Jes, kvankam ĝi estis malfacila, tamen mi finigis ĝin ĝustatempe.
Bruno : Bonege! Ĉar mi ankoraŭ ne finis mian parton, mi estas maltrankvila.
Muriela : Tial vi devus komenci tuj, do vi ne maltrafos la limdaton.
Bruno : Vi pravas. Mi laboris multe hieraŭ, tiel ke mi nun havas pli da tempo hodiaŭ.
Muriela : Tiuokaze, ni povas revizii niajn dokumentojn kune.
Bruno : Bone, tamen ni devas atenti la detalojn, ĉar unu malgranda eraro povas kaŭzi problemon.
Muriela : Mi konsentas. Kvankam ĝi aspektas komplika, ni sukcesos se ni laboros kune.
Bruno : Jes, do ni komencu. Post ĉio, estas grave, ke ĉiu tasko estas bone preparita.

📝 Exercices

1. Complète avec la particule logique correcte

a) Mi estas laca, ___ mi daŭrigos la laboron. (tamen / do)
b) Li ne venis, ___ ĝi pluvis. (kvankam / ĉar)
c) Ni laboris diligente, ___ ni finis la projekton ĝustatempe. (tiel ke / tiuokaze)

2. Transformation

Réécris ces phrases en utilisant une conjonction logique :
a) Mi ne komprenis la lecionon. Mi demandis helpon al la instruisto. → …
b) La vetero estis bela. Ni decidis promeni en la parko. → …
c) Mi ne havis tempon. Mi ne sukcesis fari la taskon. → …

3. Expression personnelle

Écris 2 phrases en utilisant kvankam / tamen.
Écris 2 phrases en utilisant ĉar / tial / do.
Écris 2 phrases en utilisant tiel ke / tiuokaze.

📖 Vocabulaire utile élargi

Espéranto	Français
tamen	cependant, pourtant
do	donc
kvankam	bien que, quoique
ĉar	parce que
tial	c’est pourquoi, pour cela
tiel ke	de telle manière que
tiuokaze	dans ce cas
sukcesi	réussir
malfacila	difficile
finigi	terminer, finir
ĝustatempe	à temps
revizii	réviser
dokumento	document
detaloj	détails
eraro	erreur
problemo	problème
konsenti	être d’accord
labori kune	travailler ensemble
tasko	tâche
grave	important