Cours 4 – La voix passive : participes -AT- et -IT-

 

Cours 4 – La voix passive : participes -AT- et -IT-

🎯 Objectif communicatif

  • Comprendre et utiliser la voix passive.

  • Décrire des actions subies ou accomplies par quelqu’un d’autre.

  • Employer les participes -AT- (passif présent / en cours) et -IT- (passif passé / accompli).

⚙️ Point de grammaire : la voix passive

1. Les deux participes passifs principaux

a) -AT- : action en cours

  • Indique qu’une action est en train d’être faite.

  • Correspond à « être en train de… » ou « est fait par quelqu’un ».

Exemples :

  • La libro estas legata de la knabo. → Le livre est en train d’être lu par le garçon.

  • La domo estas purigata. → La maison est en train d’être nettoyée.

b) -IT- : action accomplie

  • Indique qu’une action a été faite.

  • Correspond à « a été… » en français.

Exemples :

  • La libro estas legita de la knabo. → Le livre a été lu par le garçon.

  • La domo estas purigita. → La maison a été nettoyée.

2. Construction de la voix passive

Formule générale :
Esti + participe passif

  • Présent : estas + -AT- / -IT-

  • Passé : estis + -AT- / -IT-

  • Futur : estos + -AT- / -IT-

Exemples :

  • La leciono estas klarigata de la instruisto. → La leçon est en train d’être expliquée par l’enseignant.

  • La leciono estis klarigita hieraŭ. → La leçon a été expliquée hier.

  • La leciono estos klarigata morgaŭ. → La leçon sera expliquée demain.

3. Utilisation et nuances

  • -AT- : action en cours ou en développement → plus utilisé pour décrire le présent ou l’action progressive.

  • -IT- : action terminée → plus utilisé pour décrire le résultat ou un événement passé.

Exemple contrasté :

  • La letero estas skribata de mi. → La lettre est en train d’être écrite.

  • La letero estas skribita de mi. → La lettre a été écrite.

💬 Dialogue en espéranto (version longue)

Bruno : Saluton, Muriela! Ĉu vi scias kio okazis en la universitato hodiaŭ?
Muriela : Ne, kio okazis?
Bruno : La granda ekzameno estis planita de la fakestro, sed ĝi estis prokrastita pro la malbona vetero.
Muriela : Vere? Kiu informis vin?
Bruno : La sciigo estis sendita per retpoŝto. Ĉiu studento estis avertita.
Muriela : Ĉu la nova leciono estas jam klarigata?
Bruno : Jes, la leciono estas klarigata de la instruisto, dum ni sekvas la diskutadon en grupo.
Muriela : Mi memoras, ke la laboro pri la projekto ankaŭ estas kontrolata de la fakultato.
Bruno : Precize! La projektoj estas legataj kaj komentataj de ĉiuj instruistoj.
Muriela : Kaj post la ekzameno, la rezultoj estos anoncitaj?
Bruno : Jes, ĉiuj poentoj estos registritaj kaj publikigitaj en la sistemo.
Muriela : Do, ĉio estas bone organizita. Mi ĝojas, ke la instruistoj zorgas pri ĉio.
Bruno : Jes, la universitato estas tre bone administrata. Oni sentas, ke ĉiu afero estas kontrolata kaj planata.

📝 Exercices

1. Transforme ces phrases en voix passive (-AT- ou -IT-)

a) La knabo skribas leteron. → …
b) La instruisto klarigis la lecionon hieraŭ. → …
c) La teamo faros la laboron morgaŭ. → …

2. Choisis entre -AT- et -IT-

a) La domo estas ______ (purigi) de la servisto.
b) La libro estas ______ (legi) de la infanoj.
c) La kurso estas ______ (prepari) de la instruisto por la semajno.

3. Expression personnelle

  • Décris une situation de la vie quotidienne ou scolaire en utilisant la voix passive :
    Exemple : La leciono estas klarigata de la instruisto.

  • Écris 2 phrases au passé (-IT-) et 2 phrases au présent (-AT-).

📖 Vocabulaire utile élargi

EspérantoFrançais
okazisest arrivé / s’est passé
ekzamenoexamen
planitaplanifié
prokrastitaretardé
malbona veteromauvais temps
sciigoannonce
retpoŝtoe-mail
avertiavertir
klarigiexpliquer
diskutadodiscussion
laborotravail
projektoprojet
kontrolicontrôler
legilire
komenticommenter
rezultojrésultats
registrienregistrer
publikigipublier
administriadministrer
zorgiprendre soin, s’occuper de
studentoétudiant
fakestroresponsable de département / doyen
teamoéquipe